Zwrot kosztów pogrzebu
Podstawową możliwością dochodzenia zwrotu kosztów pogrzebu jest wniosek od ZUS. Zgodnie z odpowiednim przepisem, Zasiłek pogrzebowy przysługuje w razie śmierci:
- ubezpieczonego;
- osoby pobierającej emeryturę lub rentę;
- osoby, która w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, lecz spełniała warunki do jej uzyskania i pobierania;
- członka rodziny osoby wymienionej w pkt 1 i 2.
Do członków rodziny zalicza się osoby najbliższe:
- małżonek (wdowa i wdowiec);
- rodzice, ojczym, macocha oraz osoby przysposabiające;
- dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione i dzieci umieszczone w rodzinie zastępczej;
- przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności inne dzieci niż wymienione w pkt 3;
- rodzeństwo;
- dziadkowie;
- wnuki;
- osoby, nad którymi została ustanowiona opieka prawna.
Zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która pokryła koszty pogrzebu.
Jeżeli koszty pogrzebu poniosła więcej niż jedna osoba, zasiłek pogrzebowy ulega podziałowi między te osoby lub podmioty – proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu.
Wniosek o zwrot kosztów pogrzebu
Prawo do złożenia wniosku o zasiłek przysługuje w okresie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, po której zasiłek przysługuje. Jeżeli natomiast złożenie wniosku w tym terminie było niemożliwe z powodu późniejszego odnalezienia zwłok lub zidentyfikowania osoby zmarłej albo z innych przyczyn całkowicie niezależnych od osoby uprawnionej, prawo do zasiłku pogrzebowego wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia pogrzebu.
Wysokość zasiłku pogrzebowego wynosi aktualnie 4000 zł.
Wniosek o uzyskanie zasiłku pogrzebowego składamy do jednostki ZUS, uprzednio wypełniając odpowiedni formularz oraz załączając dowody poniesionych kosztów, np. faktury. Ponadto, załączyć należy odpis zgonu zmarłego, a także dowody pokrewieństwa ze zmarłym, jak odpowiedni akt stanu cywilnego oraz dowód osobisty.
W przypadku decyzji odmownej ZUS, składającemu wniosek przysługuje odwołanie do sądu.
Istnieją także mniej znane, oparte na innych podstawach prawnych, możliwości uzyskania zwrotu kosztów pogrzebu.
Zgodnie z przepisami Ustawy prawo bankowe, w przypadku śmierci posiadacza rachunku oszczędnościowego, rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej bank jest obowiązany wypłacić z tych rachunków kwotę wydatkowaną na koszty pogrzebu posiadacza rachunku osobie, która przedstawiła rachunki stwierdzające wysokość poniesionych przez nią kosztów – w wysokości nieprzekraczającej kosztów urządzenia pogrzebu zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku.
W tym przypadku kierujemy wniosek do banku, w którym zmarły posiadał konto, przedstawiając również dowody poniesionych kosztów pogrzebu, np. faktury lub rachunki.
Górnym limitem środków, jakie może zwrócić bank, jest wysokość kwoty zgromadzonej na rachunku.
Ponadto, istnieje także możliwość uzyskania zwrotu kosztów pogrzebu wynikająca z przepisów Kodeksu cywilnego. Jak stanowi odpowiedni przepis, jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego, zobowiązany do naprawienia szkody powinien zwrócić koszty leczenia i pogrzebu temu, kto je poniósł. Przykładowo, jeżeli bliska nam osoba zginie na skutek wypadku komunikacyjnego, ubezpieczyciel ubezpieczający sprawcę na podstawie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu, ma obowiązek zwrócić osobie bliskiej pokrywającej koszty pogrzebu, poniesione w tym zakresie wydatki. W tym przypadku możliwy do uzyskania zwrot nie jest określony kwotowo, jak w przypadku zasiłku z ZUS, natomiast przepisy prawa i stanowisko sądów dopuszcza na tej podstawie możliwość uzyskania zwrotu kosztów pogrzebu w szerszym rozumieniu tego słowa, obejmującym, np. wystawienie nagrobka, przewóz zwłok, nabycie trumny, zakup miejsca na cmentarzu, wydatki na wieńce i kwiaty, koszty zakupu odzieży żałobnej, czy też pokrycie kosztów tzw. stypy.