Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Z powyższego wynika wzajemny charakter tej umowy, ponieważ świadczenie sprzedawcy polegające na przeniesieniu na kupującego własności rzeczy jest odpowiednikiem świadczenia nabywcy przejawiającego się w zapłacie ceny.
Jak już wskazano, obowiązkiem sprzedawcy jest wydanie rzeczy. Zgodnie z art. 545 K.C., Sposób wydania i odebrania rzeczy sprzedanej powinien zapewnić jej całość i nienaruszalność; w szczególności sposób opakowania i przewozu powinien odpowiadać właściwościom rzeczy. Ponadto zgodnie z powyższym przepisem, W razie przesłania rzeczy sprzedanej na miejsce przeznaczenia za pośrednictwem przewoźnika, kupujący obowiązany jest zbadać przesyłkę w czasie i w sposób przyjęty przy przesyłkach tego rodzaju; jeżeli stwierdził, że w czasie przewozu nastąpił ubytek lub uszkodzenie rzeczy, obowiązany jest dokonać wszelkich czynności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności przewoźnika.
Prawa wynikające z umowy sprzedaży
Kodeks cywilny nakłada na sprzedawcę również obowiązek udzielenia kupującemu potrzebnych wyjaśnień o stosunkach prawnych i faktycznych dotyczących rzeczy przed zawarciem umowy sprzedaży. Ponadto sprzedawca jest obowiązany do wydania posiadanych przez siebie dokumentów, które dotyczą rzeczy, a także załączyć instrukcję i udzielić wyjaśnień dotyczących sposobu korzystania z rzeczy, jeżeli jest to potrzebne do należytego korzystania z rzeczy zgodnie z jej przeznaczeniem. W przypadku, gdy kupującym jest konsument, sprzedawca dodatkowo jest obowiązany udzielić mu przed zawarciem umowy jasnych, zrozumiałych i niewprowadzających w błąd informacji w języku polskim, wystarczających do prawidłowego i pełnego korzystania z rzeczy sprzedanej.
Jeżeli strony w umowie sprzedaży nie postanowiły inaczej, wówczas sprzedawca ponosi koszty wydania rzeczy, w tym także koszty zmierzenia, zważenia, opakowania, przesłania rzeczy i ubezpieczenia na czas przewozu. Kupujący wówczas ponosi koszty odebrania tej rzeczy. Jeżeli jednak rzecz ma być przesłana do miejsca, które nie jest miejscem spełnienia świadczenia, koszty przesłania i ubezpieczenia rzeczy ponosi kupujący. Jeżeli kupujący dopuścił się zwłoki z odebraniem rzeczy sprzedanej, sprzedawca może oddać rzecz na przechowanie na koszt i niebezpieczeństwo kupującego.
Prawa i obowiązki – umowa sprzedaży
Jednym z najważniejszych obowiązków sprzedawcy jest także rękojmia za wady rzeczy sprzedanej. Przepisy kodeksu cywilnego o rękojmi kształtują szczególną odpowiedzialność za jakość świadczenia. Jest to odpowiedzialność obiektywna, niezależna od winy sprzedawcy, a także wiedzy sprzedawcy oraz od powstania szkody. Kodeks wyróżnia wady fizycznie i wady prawne rzeczy sprzedanej. Wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową sprzedaży, np. gdy rzecz nie ma właściwości, o których zapewnił sprzedawca lub które rzecz powinna mieć ze względu na cel oznaczony w umowie sprzedaży, lub wynikający z przeznaczenia rzeczy, rzecz wydana kupującemu w stanie niezupełnym. Wada prawna powstaje, gdy rzecz sprzedana stanowi własność osoby trzeciej albo jeżeli jest obciążona prawem osoby trzeciej, a także jeżeli ograniczenie w korzystaniu lub rozporządzaniu rzeczą wynika z decyzji, lub orzeczenia właściwego organu.
W sytuacji, gdy rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Koszty związane z wymianą lub naprawą rzeczy dotkniętej wadami ponosi sprzedawca. Kupujący może żądać także naprawienia szkody, jaką poniósł w związku z zawarciem umowy sprzedaży.
Zapraszamy do skorzystania z porady prawnej online.
Lublin – adwokat Marcin Gałązka
Stan prawny na dzień 8 kwietnia 2019 r.